Het is weer tijd voor de Boekenweek! Deze tiendaagse viering van de literatuur, die ondertussen aan haar 87ste editie toe is, staat dit jaar in het teken van de ‘eerste liefde’. Zoals altijd is er een Boekenweekgeschenk, dat je gratis aangeboden krijgt door je boekhandel bij een minimum aankoopbedrag van vijftien euro. Ditmaal is het van de hand van Ilja Leonard Pfeijffer. Het Boekenweekessay, dat voor vijf euro te koop is, werd geschreven door Marieke Lucas Rijneveld.
De Boekenweek bestaat al sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. In 1930 ging het nog om een ‘Boekendag’, georganiseerd door de CPNB, de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek. Vanaf 1932 werd de themadag een volledige week die het gedrukte woord in al zijn facetten viert. Sindsdien is er ook een jaarlijks Boekenweekgeschenk: een nieuw geschreven tekst (veelal een novelle) die gratis wordt aangeboden door de boekhandelaar. Aanvankelijk was de Boekenweek een exclusief Nederlandse aangelegenheid. Het is pas sinds 2012 dat het geschenk ook in Vlaanderen verdeeld wordt, eerst nog onder de noemer van de ‘Literaire Lente’, en vanaf 2014 als hoogtepunt van een gedeelde Nederlands-Vlaamse Boekenweek. In 1987 werd er naast het geschenk een apart Boekenweekessay ingevoerd en sinds 2019 is er ook jaarlijks een nieuw geschreven Boekenweekgedicht.
Wist je dat…
- … het Boekenweekgeschenk een vaste lengte van 29.000 woorden of 96 bladzijden heeft?
- … het Boekenweekgeschenk sinds 2018 ook in het Fries wordt uitgegeven?
- … het Boekenweekgeschenk in de jaren veertig, vijftig en zestig vaak anoniem verscheen? Auteurs konden hun tekst inzenden zonder hun naam te vermelden. Daaruit werd dan één winnend werk gekozen dat als Boekenweekgeschenk verdeeld werd. Ook die publicatie was anoniem. De lezers konden vervolgens raden wie de auteur was en daarmee een prijs winnen.
- … Hella Haasse (1918-2011) de enige auteur is die driemaal het Boekenweekgeschenk heeft geschreven? Het gaat om de novellen Oeroeg (1948) en Transit (1994), en het essay Dat weet ik zelf niet (1959).
Maak kennis met de boekenweekauteurs van 2022
Boekenweekgeschenk: Ilja Leonard Pfeijffer, Monterosso mon amour
In 2022 schrijft niemand minder dan Ilja Leonard Pfeijffer het Boekenweekgeschenk. Deze naar de Italiaanse havenstad Genua uitgeweken Nederlander is naast classicus ook een gelauwerde dichter en schrijver van romans, essays en toneelteksten. Zijn meest recente roman, Grand Hotel Europa (2018), is sinds zijn verschijnen niet meer weg te denken uit de boekhandel. Het thema van de Boekenweek van dit jaar, de ‘eerste liefde’, is hem op het lijf geschreven. Zijn Boekenweekgeschenk, getiteld Monterosso mon amour, verhaalt over Carmen, een vrouw van middelbare leeftijd die haar verleden achterna reist. Ze neemt het vliegtuig naar Monterosso, waar ze lang geleden haar eerste vakantieliefde leerde kennen… Pfeijffers novelle is tevens een lofzang op een van zijn eigen grote begeertes: verhalen.
Boekenweekessay: Marieke Lucas Rijneveld, Het warmtefort
Marieke Lucas Rijneveld is een van de belangrijkste literaire revelaties van de voorbije jaren in het Nederlandse taalgebied. Voor zijn meest recente roman, Mijn lieve gunsteling (2020), won hij onlangs nog de Boon – zowel die van de vakjury als die van het grote publiek – voor het beste fictie- of non-fictieboek. Ook Rijneveld schrijft in zijn essay over zijn hoogsteigen eerste liefde: juf Christa uit groep 1. Hij neemt je mee naar zijn gelukzalige basisschooltijd, een herinnering die in het heden door sloopwerken bedreigd wordt.
Boekenweekgedicht: Bart Moeyaert, ‘Kortom’
Bart Moeyaert is een vaak bekroond literair manusje-van-alles dat zowel voor kinderen als voor volwassenen schrijft. Hij debuteerde al op negentienjarige leeftijd met zijn autobiografische roman Duet met valse noten (1983). Naast romancier is hij ook scenarist en dichter. Voor de Boekenweek schreef hij dit jaar het gedicht ‘Kortom’, dat je hier kan lezen.
De Boekenweek loopt van 9 tot 18 april. Meer weten? Surf naar www.hebban.nl/boekenweek
